AUTHOR *Dr. Riccardo Corrado is an assistant professor and chair of the ICT program at the American University of Phnom Penh (AUPP) and advisor to the Cambodian Ministry of Post…
អ្នកនិពន្ធ បណ្ឌិត អ៊ុន ឃាង សាស្រ្តាចារ្យផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្ដនយោបាយ នៅសាកលវិទ្យាល័យ Northern Illinois សហរដ្ឋអាមេរិក និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃមជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា។ អំពីទស្សនៈអ្នកនិពន្ធ ផ្ទុយពីអ្វីដែលមនុស្សមួយចំនួនធ្វើការប្រៀបធៀបការបិទខ្ទប់ទីក្រុងដើម្បីការពារការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ ទៅនឹងមនោគមវិជ្ជាជ្រុលនិយមរបស់ខ្មែរក្រហម ដែលមានសម្លាប់ប្រជាជនខ្មែរយ៉ាងហោចណាស់ ១ ភាគ ៤ ដោយការអត់ឃ្លាន និងជំងឺជាដើម គោលនយោបាយបិទខ្ទប់ដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងអនុវត្ត ជាគោលនយោបាយបែបវិទ្យាសាស្រ្ដ សំដៅជួយសង្រ្គោះប្រជាជនកម្ពុជា ទៅវិញទេ។ ភស្តុតាងពីប្រទេសមួយចំនួនដូចជា ណូវែលសេឡង់ និងអូស្រ្ដាលី បង្ហាញថាការបិទខ្ទប់ បានទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ បានយ៉ាងជោគជ័យ។ ផ្ទុយស្រឡះ…
អ្នកនិពន្ធ លោកបណ្ឌិត អ៊ុន លាង គឺជាព្រឹទ្ធបុរសមហាវិទ្យាល័យសង្គមសាស្រ្ត និងមនុស្សសាស្រ្ត នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃមជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា។ អំពីទស្សនៈអ្នកនិពន្ធ ក្នុងរយៈពេលជិត២សបា្ដហ៍នៃការអនុវត្តវិធានការបិទខ្ឌប់រាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅទាំងស្រុង ក៏ដូចជាការផ្អាកការធ្វើដំណើរ ក្នុងន័យកាត់បន្ថយការរីករាលដាលជាសហគមន៍នៃជំងឺកូវីដ១៩ ភាពច្របូកច្របល់មួយចំនួនបានកើតមានឡើង ហើយគឺចេញពីអ្នកទទួលរងផលប៉ះពាល់នៃការអនុវត្តវិធានការនេះ។ ពួកគេអះអាងថា ពួកគេកំពុងជួបវិបត្តិមួយចំនួនដូចជាវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុ ស្បៀងអាហារ និងបញ្ហាផ្លូវចិត្ត។ ចាប់តាំងពីវិបត្តិដែលលេចចេញជារូបរាងច្បាស់ ទាំងនៅក្នុងកម្រិតអន្តរជាតិ ក៏ដូចជានៅកម្ពុជា វាក្យសព្ទ “ប្រក្រតីភាពតាមគន្លងថ្មី” ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ ដើម្បីសម្រួលអារម្មណ៍ថា យើងនឹងមានសុវត្ថិភាពគ្រប់គ្រាន់។ តែរហូតមកទល់ពេលនេះ ពិភពលោកទាំងមូល រួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ…
អ្នកនិពន្ធ បណ្ឌិត អ៊ុន ឃាង សាស្រ្តាចារ្យផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្ដនយោបាយ នៅសាកលវិទ្យាល័យ Northern Illinois សហរដ្ឋអាមេរិក និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃមជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា។ អំពីទស្សនៈអ្នកនិពន្ធ ការអះអាងរបស់អ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាល និងមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ ទៅលើវ៉ាក់សាំង និងការចាក់វ៉ាក់សាំង មានភាពផ្ទុយស្រឡះ ដោយពេលខ្លះគ្មានភាពត្រឹមត្រូវទាល់តែសោះ។ បញ្ហាជុំវិញការប្រើវ៉ាក់សាំងផលិតនៅចិន (Sinopharm និង Sinovac) មានមិនចេះចប់មិនចេះហើយ។ ដំបូងគេចោទសួរពីសុវត្ថិភាពរបស់វ៉ាក់សាំងដែលផលិតនៅចិន បន្ទាប់មកងាកទៅប្រតិកម្មលើការចាក់វ៉ាក់សាំងកាតព្វកិច្ច សម្រាប់ក្រុមមនុស្សជាក់លាក់មួយចំនួនវិញ។ បន្ទាប់ពីការអះអាងមិនពិតជុំវិញប្រសិទ្ធភាពវ៉ាក់សាំងចិន ត្រូវបានបកស្រាយ ក្រុមប្រឆាំងបានអំពាវនាវដល់ប្រជាជនកម្ពុជាឱ្យទទួលការចាក់វ៉ាក់សាំងចិន។ បន្ទាប់ពីបានអានការអត្ថាធិប្បាយរបស់អ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាល និងមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ…
អ្នកនិពន្ធ លោកបណ្ឌិត អ៊ុន លាង គឺជាព្រឹទ្ធបុរសមហាវិទ្យាល័យសង្គមសាស្រ្ត និងមនុស្សសាស្រ្ត នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃមជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា។ អំពីទស្សនៈអ្នកនិពន្ធ “បញ្ញវន្តសាធារណៈ” ជាពាក្យដែលមានអត្ថន័យចម្រូងចម្រាស់បំផុត សូម្បីនៅកម្រិតសាកលលោក ពីព្រោះពាក្យនេះអាចសំដៅលើបុគ្គលិកលក្ខណៈមនុស្សផ្សេងៗ ដែលត្រូវបានកំណត់តាមស្ថានភាពដែលពួកគេចូលរួម។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ ប្រហែលជាអ្វីមួយដែលមានការព្រមព្រៀងគ្នាជារួមនោះ គឺសារសំខាន់នៃតួនាទីរបស់បញ្ញវន្តសាធារណៈក្នុងសង្គម។ យ៉ាងណាមិញ ពាក្យ “បញ្ញវន្តសាធារណៈ” ហាក់ដូចជាថ្មីណាស់ក្នុងបរិបទនៃប្រទេសកម្ពុជា ពីព្រោះវាមិនមាននៅក្នុងវចនានុក្រមខ្មែរនោះទេ ហើយទំនងជាត្រូវបានបកប្រែពីភាសាអង់គ្លេស “Public Intellectual” ដែលវាក្យស័ព្ទស្ទើរតែមាននៅក្នុងគ្រប់វចនានុក្រមភាសាអង់គ្លេសទាំងអស់។ប្រសិនបើបញ្ញវន្តសាធារណៈពិតជាមានតួនាទីសំខាន់ ដែលមិនអាចអត់បានមែននោះ វាចាំបាច់បំផុតក្នុងការកំណត់និយមន័យនៃវាក្យស័ព្ទនេះឱ្យបានច្បាស់ជាមុន តាមរយៈសំណួរថា តើមានលក្ខណវិនិច្ឆ័យបែបណាខ្លះដើម្បីសម្គាល់/សំដៅនរណាម្នាក់ថាជាបញ្ញវន្តសាធារណៈ…
AUTHOR *Heng Kimkong is a Visiting Senior Research Fellow at Cambodia Development Center, an Australia Awards scholar pursuing a PhD in Education at the University of Queensland and a co-founder…
AUTHOR *Heng Kimkong is a Visiting Senior Research Fellow at Cambodia Development Center, an Australia Awards scholar pursuing a PhD in Education at the University of Queensland and a co-founder…
AUTHOR *Oum Chan Mono is a Senior Researcher at Cambodia Development Center and a PhD candidate in Economic program at the University of Waikato, New Zealand. ABOUT Article This paper…
AUTHOR *Dr. Un Kheang is a Professor of Political Science at Northern Illinois University and Member of the Board of Directors at Cambodia Development Center. ABOUT Opinion As a country with…
អ្នកនិពន្ធ លោកបណ្ឌិត អ៊ុន លាង គឺជាព្រឹទ្ធបុរសមហាវិទ្យាល័យសង្គមសាស្រ្ត និងមនុស្សសាស្រ្ត នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃមជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា។ អំពីទស្សនៈអ្នកនិពន្ធ គេឃើញមានរឿងព្រេង និងសិលាចារិកមួយចំនួនដែលរៀបរាប់អំពីដើមកំណើតនៃនគរភ្នំ/ហ្វូណន ដូចជា ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា ការកកើតដំបូងនៃប្រទេសកម្ពុជា ក្លាយចេញមកពីពាក្យ “កម្ពុជៈ” កើតចេញពីរឿងព្រេងមួយដែលនិទានថា ព្រះបាទ “កៅណ្ឌិន្យ” មកពីប្រទេសឥណ្ឌាបាននាំរាជបរិពារ និងសំពៅមកនគរភ្នំ ហើយក៏បានច្បាំងជាមួយទ័ពម្ចាស់ស្រុករបស់ព្រះនាង “សោមា” បានទទួលជ័យជំនះ រួចរៀបអភិសេកជាមួយព្រះនាង រៀបចំទឹកដីនគរភ្នំឱ្យកើតជាអាណាអាចក្របែបឥណ្ឌា។ ក្រៅពីនេះ ក៏មានរឿងព្រេងមួយទៀតតាមរយៈសិលាចារិកបក្សីចាំក្រុង (K.២៨៦) ដែលនិយាយអំពីបុព្វការីជនដំបូងបង្អស់របស់ជនជាតិខ្មែរ…
